AKDENİZ KAN HASTALIKLARI VAKFI 26.YILINDA...
Akdeniz Kan Hastalıkları Vakfı (AKHAV), başta Talasemi olmak üzere kalıtsal kan hastalıkları ve edinsel kan hastalıkları konularında dünya standartları düzeyinde uygulama, eğitim ve bilimsel araştırmalar yapmak üzere 1996 yılında, hasta yakınları, işadamları ve hekimlerin katılımıyla kurulmuştur.
Vakfımızın kurulduğu günden bugüne kadar yaptığı başlıca hizmetler;
1996 yılından beri üzerinde çalıştığı Kan Hastanesi kurma çalışmaları, Kuruluş tarihinden itibaren devam etmiştir. Ancak bir çok siyasi engeller nedeni ile gerçekleştirilememiştir.
1996 yılında, Antalya Valiliği, Antalya Belediyesi ve Sağlık Müdürlüğü iş birliği başlatılan “Önce Talasemi Sonra Nikah” kampanyası ile, Antalya şehir merkezinde Talasemili hasta doğumu %90 azalmıştır. Bu kampanya tüm ülkeye yayılarak 33 ilde uygulanmaya başlanmıştır.
1998 yılında, Antalya valiliği, Sağlık Müdürlüğü ve Basın ve medya işbirliği ile, “Talasemi Çiçekleri Solmasın” kampanyası ile, toplum bilinçlendirilerek her Talasemi hastasına sürekli kan bağışı kazandırmak için “Kan annesi ve Kan babası“ programı uygulanmaktadır. Şu anda bu kampanya Türk Kızılayı tarafından tüm ülkede uygulamaya konulmuştur.
1998 yılında, Antalya merkez ve ilçelerinde Akdeniz Ü. Tıp F. Halk Sağlığı AD ve Antalya Sağlık Müdürlüğü iş birliği ile ANTALYA TALASEMİ ÖNLEME projesini başlatmış, bugüne kadar durmadan bu proje konusunda tüm kamu kuruluş ve sivil toplum kuruluşları ile devam etmektedir. Antalya’da yeni doğan hasta sayısı yüzde doksan beş önlenmiştir.
2000 yılında Cumhurbaşkanımız Süleyman Demirel Himayelerinde, Antalya’da 1. Uluslararası Talasemi Yazokulunu organize etmiştir.
2002 yılında, Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş Himayelerinde, KKTC de 2. Uluslararası talasemiyazokulunu organize etmiştir.
2004 yılında, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Kan Merkezleri Transfüzyon Derneği ve Avrupa Transfüzyon Sağlık Bakanlığı iş birliği, Antalya’da 3. Uluslararasıtalasemiyazokulunu organize etmiştir.
2006 ve 2008 yıllarında, Sağlık Bakanlığı, Türkiye Talasemi Federasyonu iş birliği ile Antalya’da 4. ve 5. Uluslararası talasemiyazokulunu organize etmiştir.
2010 yılında, Antalya Valiliği desteği ile, muhtarlara yönelik bir eğitim çalışması yapmıştır. Toplam 18 ilçede 540 muhtar ve belediye nikah memurlarına eğitim verilmiştir.
2011 yılında, Sağlık Bakanlığı, Dünya Talasemi Federasyonu, TalasemiFederasyonu iş birliği ile Antalya’da 12. Dünya Talasemi Kongresi düzenlemiştir.
2013 yılında, Sağlık Bakanlığının izni, Antalya İl Halk Sağlığı Müdürlüğü ve Antalya Büyük Şehir Belediye başkanlığı ve Zeytinköy Kalkındırma Derneği iş birliği ile, Zeytinköy’de üç ay süre ücretsiz halk muayenesi ve taraması olan “İNSANA DOKUNMAK” projesini gerçekleştirmiştir.
2013 yılında Sağlık Bakanlığı, Talasemi Federasyonu iş birliği ile, 6. Uluslar arası TalasemiYazokulu ve Kongresi düzenlenmiştir.
2014 yılında, Antalya Valiliği, Halk Sağlığı Müdürlüğü iş birliği ile Muratpaşa Üreme Sağlığı Eğitim Merkezinde Antalya, Isparta ve Burdur illerinden gelen 30 ebe ve hemşireye “Evlilik Öncesi Muayene ve Danışmanlık Eğitimi” verilmiştir.
2015 yılında, Akdeniz Ü. Tıp F. Tıbbı Biyoloji ve Genetik Ana bilim dalı öğrencileri ile, 14 MART TIP BAYRAMI ”ında “Talasemi farkındalık Projesi gerçekleştirilmiştir.
2016 yılında, Akdeniz Kan Hastalıkları Derneğinin İç İşleri Bakanlığı Dernekler Dairesi Başkanlığı tarafından PRODES kapsamında kazandığı“ Talas Emmi Yerel Yöneticilerle El Ele “ projesi ile, 19 ilçede Yerel Yönetici ve Muhtarlara TALASEMİ eğitimi gerçekleştirilirmiştir.
2016 yılında, AB Erasmus+ KA1- Bireylerin Öğrenme Hareketliliği Gençlik Hareketliliği projesine “THALAS UNCLE-TALAS EMMİ” isimli 2016-2 TR01-KA105-035664 No lu proje gerçekleştirilmiştir.
2017 yılında,AB Erasmus+ Mesleki Eğitim Programı 2016 Ana Eylem-2 Stratejik Ortaklıklar Mesleki Eğitim yenilik geliştirmeye yönelik projemiz,“Talasemik Gençlere Daha Kaliteli Bir Yaşam Sunmak İçin Endokrin Komplikasyonlarının Tanısı ve Tedavisi isimli kısa adı “EQUALITY" olan projemiz, 02.01.2017 tarihi itibarı başladı, 31.12.2018 tarihinde Proje Türkiye İtalya ve İspanya iş birliği ile tamamlanmıştır.
2019 yılında,AB Erasmus+ Mesleki Eğitim Programı 2016 Ana Eylem-2 Stratejik Ortaklıklar Mesleki Eğitim yenilik geliştirmeye yönelik projemiz,“Göçmenler için Hemoglobinopati Eğitim, Önleme, Genetik Tanı ve Tedavi Yaklaşım kısa adı “EQUALITY PLUS " olan, projemiz, TC Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, İtalya ve İspanya ortaklığı ile 01..09.2019 tarihi itibarı başladı, halen devam etmektedir, 31.12.2022 tarihinde tamamlanacaktır.
Sonuç olarak; Hem vakıf çalışmaları ile, hem başkanın Ulusal Talasemi Konseyi Başkanı ve Talasemi Federasyonu başkanı olarak ta, Sağlık Bakanlığı ile son on sekiz yıldan ülke genelinde yaptığı talasemi önleme çalışmaları ile yeni hasta doğumu ülkemizde yüzde doksan azalmıştır.
Son yıllarda komşu ülkelerden gelen göçler nedeni ile, özellikle Güney Doğu illerinde hasta sayısı artmaya başlamıştır.
Bu nedenle, Cumhurbaşkanlığı talimatı ile, Talasemi Önleme Programı 81 ilde uygulanmaya başlanmıştır.
Türkiye’de şu anda 6000 kayıtlı hasta vardır, son on yılda önleme projesi olmasaydı bu sayı 10.000 olacaktı. Yaklaşık 4000 yeni doğan hasta doğumu önlenerek önemli bir koruyucu hekimlik gerçekleştirilmiştir. Böylece hastaların tedavi masraflarından yaklaşık yıllık 400 milyon USD tasarruf edilmektedir.
Vakfımız kuruluşundan beri Antalya ve çevresinde bulunan Radyo ve televizyonlarda, Okullarda, Belediyelerde, Sivil toplum örgütlerinde, köylerde düzenli olarak baştatalasemi olmak üzere kalıtsal kan hastalıkları konusunda eğitim ve tarama çalışmalarını sürdürmektedir.
Antalya’da talasemi korku olmaktan çıkmış, vakfımızın eğitim ve tarama çalışmaları sayesinde talasemili çocuk doğumu yüzde doksan beş azalmıştır.Vakfımız Talasemi ön eleme çalışması yapmasaydı bugün Antalya’da olan hasta sayısı 700 den 1500’e çıkacaktı. Doğacak 800 hasta çocuğun Antalya ekonomisine maliyetinden her yıl 8.000.0000 USD tasarruf edilmektedir.
Ülkemizde bir sivil toplum örgütünün üzerine aldığı misyonu kamu ile nasıl yürüttüğünün bir örneği olarak çalışmalara devam etmekteyiz…
Prof. Dr. Duran Canatan
Çocuk Kan ve Genetik Hastalıklar Uzmanı
Akdeniz Kan Hastalıkları Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı